ΔΙΟΡΘΩΣΗ & ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
Σεμινάρια επαγγελματικής κατάρτισης Νεοελληνικής Γλώσσας για διορθωτές τυπογραφικών δοκιμίων και επιμελητές κειμένων δύναται να νοηθούν αποκλειστικά και μόνο με βάση την κατανόηση των κανόνων λειτουργίας της γλώσσας και την ορθή χρήση των εγχειριδίων Γραμματικής, Συντακτικού και Λεξικού της Νεοελληνικής Γλώσσας.
Επίσης, από τη γνώση της διαδικασίας σε κάθε φάση της έκδοσης ενός εντύπου, από τη στοιχειοθέτησή του μέχρι την εκτύπωσή του.
Ειδικότερα, για τα μαθήματα αυτά:
Α΄ Για την ορθογραφική-συντακτική διόρθωση
Ακολουθώντας το πνεύμα, την τυπολογία και την κοινωνιολογική προσέγγιση της διδασκαλίας που διέπουν κάθε κεφάλαιο και κανόνα γραπτού και προφορικού λόγου, προσδιορίζονται τα μαθήματα κατανόησης και εξάσκησης μέσα από:
1. Το εγχειρίδιο της κρατικής-σχολικής Γραμματικής
2. Το αντίστοιχο του Συντακτικού
3. Τη Μεγάλη Γραμματική της Ν.Ε. Γλώσσας, Τριανταφυλλίδη
4. Τα βιβλία Συντακτικού της Ν.Ε. Γλώσσας του Τζάρτζανου
5. Το σύγχρονο Λεξικό του Ιδρύματος Μ. Τρανταφύλλίδη (και όχι από το «Λεξικό Μπαμπινιώτη», το οποίο παρεκκλίνει σημαντικά από την εγκεκριμένη γραμματική)
Με την πρόοδο των μαθημάτων εξειδικεύονται τα διδαχθέντα με παραδείγματα κατανόησης και εμπέδωσης των γνώσεων σε δοκίμια υπό έκδοση βιβλίων, καθώς και μέσα από κείμενα του ημερήσιου τύπου αλλά και από γνωστά λογοτεχνικά έργα, έτσι ώστε να διαμορφώνεται διαυγής αντίληψη λάθους-σωστού, προτιμητέου-εξοβελιστέου, καλύτερης επιλογής λεξιλογίου, σύνταξης και νοηματικής ευκρίνειας.
Β΄ Για τη διόρθωση τυπογραφικών λαθών
Στον τομέα αυτόν, γίνεται εκμάθηση των ειδικών συμβόλων της διόρθωσης και των κανόνων της τυπογραφικής επεξεργασίας (οικογένειες τυπογραφικών στοιχείων, μεγέθη και τύποι γραμμάτων, φόρμες, σχήματα κτλ.) που αφορούν όλες τις φάσεις μιας έκδοσης. Ταυτόχρονα, πρέπει να δημιουργείται και να αναπτύσσεται αντίληψη τυπογραφικής αρμονίας και αισθητικά σωστής γραφιστικής. Επίσης, διδάσκονται τεχνικές προσήλωσης στο τυπογραφικό δοκίμιο και όλη την ύλη, ώστε ν’ απαλλάσσονται τα κείμενα από τυπογραφικά λάθη, αβλεψίες, παροράματα, παραλείψεις, λάθη σελιδοποίησης και λοιπές ατέλειες.
Γ΄ Για την επιμέλεια κειμένων
Σε αυτό το ευαίσθητο και πολύπλοκο τμήμα της κειμενικής επεξεργασίας πρέπει ν’ αναπτύσσεται και να βαθαίνει η αντίληψη για τις πρέπουσες ενέργειες που πράγματι μπορούν να βελτιώσουν ένα έργο, χωρίς όμως να προδίδεται το ύφος του συγγραφέα και ό,τι εν γένει συνιστά προσωπικό τρόπο γραφής και έκφρασης.
Οι συμμετέχοντες διδάσκονται πώς πρέπει να υποδέχεται ο επιμελητής το κείμενο πάνω στο οποίο θα εργαστεί, να το αφουγκραστεί σαν πνευματική δημιουργία και συνεπώς να προετοιμαστεί κατάλληλα για τη συνεργασία του με τον συγγραφέα, προς τον οποίο μπορεί και πρέπει ν’ απευθύνει δημιουργικές προτάσεις για τη βελτίωση του κειμένου.
Εδώ, διδάσκονται τρόποι και τεχνικές που ελέγχουν και εξασφαλίζουν στο κείμενο:
1) τη δομική, λειτουργική συγκρότησή του στα επίπεδα χρόνων αφήγησης, των εναλλαγών τους και των προσώπων.
2) ότι το έργο θα ελεγχθεί και θ’ απαλλαγεί από τυχόν πραγματολογικά λάθη, ασάφειες, αβλεψίες και παραλείψεις.
3) ότι το αποτέλεσμα κάθε επέμβασης του επιμελητή θα κατατείνει στη συγκρότηση του έργου ως ενιαίας αφήγησης, πάντοτε με τη σύμφωνη γνώμη του δημιουργού του.
Διδάσκων: Κώστας Σταμάτης